شعر

 

 

 

عاقیل سرای فانیه مهمان گلیب گئدر

بؤلبول گؤلون حریمینه حیران گلیب گئدر

صیاد اگر داغین دؤشونه سایه سالماسا

 داغ ؛ لاله لرین عطرینه جیران گلیب گئدر

درد وغمین حصارینه اینسان قوجالماسین

حکمتله باخسا دؤنیایا  آسان گلیب گئذر

هر کیم عروسِ غفلته دامادلیغ ایله سه

قیمت لی عمرو  بیلمه سه، ارزان گلیب گئدر

هجران غمینده کلبه ی احزانه گلمه دین

آهیمله ، گؤزلر اؤستونه توفان گلیب گئدر

یوسف لرین جمالینه یعقوب لر یانیب

کنعانه مین جه کلبه ی احزان گلیب گئدر

عشقین سریری نَه ؛  کؤنولو، ائتمه بی وفا

اُؤل بارگاه عرشیوه شیطان گلیب گئدر

سراینده : کبری شریف زادگان

نکات مهم و قابل تامل در زبان فارسی

 

 

✅جهش ضمیر اغلب به ضرورت وزن در شعر یا نثرهای آهنگین به وجود می آید.

✅برای تعیین نقش ضمیر جهش یافته؛ابتدا باید شعر روان خوانده شود و جملات آن به نثر معیار بازگردانی شده تا متوجه بشویم که ضمیر باید در کجا قرار بگیرد...در انتها شکل جدا(منفصل) آن را گذاشته و نقش آن را مشخص می کنیم.

✅می دانید که اگر ضمیر متصل به اسم بچسبد،مضاف الیه و اگر به فعل بچسبد ،بر اساس ویژگی گذر فعل به یکی از دو نقش مفعول یا متمم می آید.

1- مفعول مثل :دیدمش خرم و خندان قدحِ باده به دست  »»»   ش در دیدمش او را دیدم

نقش آن مفعول می‌باشد

2- نقش متمّم :گفتمش سلسله‌ی زلف بتان از پی چیست؟

  ش در گفتمش یعنی به او گفتم نقش آن متمم می‌باشد.

 

3- نقش مضاف‌الیه :  می‌روی و مژگانت خون خلق می‌ریزد

 

      (ت) در مژگانت می‌شود مژگانِ تو نقش آن مضاف‌الیه

 

توجه: گاهی اوقات ضمایر در جایگاه، اصلی خود قرار نمی‌گیرند

 

        مثل الا ای طوطی گویای اسرار /مبادا خالیت شکّر ز منقار

 

        ضمیر پیوسته‌ی ت در خالیت برای کلمه‌ی منقار می شود و نقش مضاف الیه دارد.

 

تولّای مردان این پاک بوم         بر انگیختم خاطر از شام و روم

 

 

 

(م) در برانگیختم  مضاف‌الیه برای خاطر است (خاطرم)

 

 

 

نمونه رقص ضمیر (جهش ضمیر):        1- مفعول مثل :دیدمش خرم و خندان قدحِ باده به دست  »»»   ش در دیدمش او را دیدم

 

نقش آن مفعول می‌باشد

 

 

 

2- نقش متمّم :گفتمش سلسله‌ی زلف بتان از پی چیست؟

 

 

 

  »»»   ش در گفتمش یعنی به او گفتم نقش آن متمم می‌باشد.

 

 

 

3- نقش مضاف‌الیه :  می‌روی و مژگانت خون خلق می‌ریزد

 

 

 

  »»»    (ت) در مژگانت می‌شود مژگانِ تو نقش آن مضاف‌الیه

 

 

 

توجه: گاهی اوقات ضمایر در جایگاه، اصلی خود قرار نمی‌گیرند

 

 

 

        مثل الا ای طوطی گویای اسرار /مبادا خالیت شکّر ز منقار

 

 

 

        ضمیر پیوسته‌ی ت در خالیت برای کلمه‌ی منقار می شود و نقش مضاف الیه دارد.

 

 

 

تولّای مردان این پاک بوم         بر انگیختم خاطر از شام و روم

 

 

 

(م) در برانگیختم  مضاف‌الیه برای خاطر است (خاطرم)

 

 

بیا بیا که سوختم زهجر روی ماه تو ...

بیا     بیا     که سوختم  زهجر  ری ماه تو                                       

                                                      تمام  عمر دوختم  دو چشم خود به راه تو

روز وصل دوستداران یاد باد ....

دیوان ادب گشوده می دار تا از یم تو یمی فزایم

چون که خواهی عشق راپایان بری...

چون که خواهی عشق راپایان بری

                                                                                                             بس  که ببپسندید    باید    ناپسند

شعر : دیلداریمه دونیا بؤیی شیوا سخنیم وار...

 

 

دلداریمه دؤنیا بؤیی شیوا سخنیم وار

زؤلفونده ، غزل سیرینه ، مخمل چمنیم وار

فرهاد اگر تیشه سی داغلاردا  یایردی ،

داغلارجا قلم تیشه سی یایماخدا ، منیم وار

اؤلدوزلار اگر یاغسا منیم باشیمه بیرگون ،

دیرمان داشینین آلتینا  رویین بدنیم وار

قان ایچره یاتان لاله لرین عشقینه آلقیش!

بو عرصه ده، آزاده ، ماراخلی وطنیم وار

گؤزیاشی منه بسدی  گئجه ناله لریمله

دیوارین اؤتاییندا  فقط بیر کفنیم وار

تاری منه بسدی بوجهاندا ، نه غمیم وار

بؤلبول کیمی سنبل لر ایچینده سمینم وار

آخشام چاغی ، سؤ ، کوچه یه سَپدیم ، بو گؤزومله

گؤز یاشی یازار غمله : منیم ده  گلنیم وار

سؤلموشدی عؤمورغنچه سی ، ساومیشدی قیزیل گؤل

عمرون خزانی ، گؤر نه قدر گؤل دَره نیم وار

سراینده ی شعر: کبری شریف زادگان

 

 

 

 

انواع « ان » در زبانت فارسی

به نام خدا

 

انواع « ان »

 

1- پسوند جمع : گاوان و خران بار بردار *** بِه زآدمیان مردم آزار

 

2- پسوند صفت حالیه : نگران با من اِستاده سحر؛ شادان همی رفت

 

3- پسوند زمان : بامدادان که خاطر بازآمدن بر رای ماندن چیره شد ...

 

4- پسوند مکان : دیلمان ؛ گیلان، ریگان و ...

 

5- پسوند اسم مصدر: حنابندان ؛ یخ بندان و ...

 

6- پسوند نسبت : جانان ؛ بابکان ؛ قبادان و ...

 

7- پسوند شباهت : کوهان

 

8- پسوند صفت فاعلی : گریان ، روان ؛ جویا

 

 

 

 

انواع « را » در زبان فارسی

به نام خدا

 

انواع « را »

 

1-  نقش نمای مفعول : این فصل را با من بخوان باقی فسانه است  *** این فصل را بسیار خواندم عاشقانه است

 

                                       1- به : پدر را گفتم از انسان، یکی سر بر نمی دارد

 

2- نقش نمای اضافه به معنی:   2- برای : این نصیحت ز جهان گذران ما را بس

 

                                        3- از : حکیمی را پر سیدند ...

 

                                       4- مخصوصِ : منت خدای را عزّ و جلّ ...

 

                                        5- قسم به : دل می رود ز دستم صاحبدلان خدا را

 

3- فک اضافه : نشانه ی جدایی بین مضاف و مضافٌ الیه است : فلک را سقف بشکافیم و طرحی نو دراندازیم > سقف فلک را بشکافیم

 

انواع « چون » در زبان فارسی

به نام خدا

 

انواع «چو – چون»

 

1- حرف ربط به معنی وقتی که ، زیرا، چون که و ... : چو باز آمدم کشور آسوده دیدم ؛ چون نیک نظر کرد، پَرِ خویش بر او دید

 

2- حرف اضافه به معنی مانندِ، مثلِ، بسانِ و ... : چون شیر به خود سپر شکن باش ؛ چو فرهادم آتش به سر می دود

 

3- قید پرسشی  به معنی چگونه :دوش چون بودی ؟ که شب چون بدی روز چون خاستی ** ز پیکار دل بر چه آراستی ؟